Συνέντευξη Κρις Αίσωπου στο Finance Pro
Σε ένα επενδυτικό τοπίο που χαρακτηρίζεται από μεταβλητότητα και αβεβαιότητα λόγω της πανδημίας αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία η Ελληνική Οικονομία σημειώνει αξιόλογες επιδόσεις που την καθιστούν ελκυστικό προορισμό για τις ξένες επενδύσεις. Αν μάλιστα διατηρηθούν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης και το επόμενο έτος, όπως λέει στο FinancePro ο Πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, είναι πιθανή η επιστροφή της Ελλάδας στην κατηγορία αξιόπιστων πιστοληπτικά κρατών (Investment Grade) το 2023.
Συνέντευξη στο Γιώργο Δημοσθένους
FP: Πείτε μας δυο λόγια για το επενδυτικό τοπίο που διαμορφώνεται το 2022. Πώς αλλάζουν τα δεδομένα οι πληθωριστικές πιέσεις και η αύξηση των επιτοκίων
Το επενδυτικό τοπίο χαρακτηρίζεται από έντονη μεταβλητότητα και αβεβαιότητα. Στην περίοδο της πανδημίας οι κυβερνήσεις -με την συνδρομή των Κεντρικών Τραπεζών- υποστήριξαν την οικονομία με υψηλές δόσεις ρευστότητας. Με την λήξη της πανδημίας τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα έδωσαν το έναυσμα για πληθωριστικές τάσεις. Δυστυχώς οι τάσεις αυτές γιγαντώθηκαν με την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία. Σαν αποτέλεσμα οι Κεντρικές Τράπεζες αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην αύξηση επιτοκίων, που δυστυχώς δεν προβλέπεται να ανακοπεί στο εγγύς μέλλον. Είναι γεγονός ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή της μετάδοσης των αυξήσεων στην πραγματική οικονομία. Το κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά βαίνει αυξανόμενο και αναπόφευκτα θα υπάρξουν προβλήματα ρευστότητας αλλά και φερεγγυότητας. Για το λόγο αυτό απαιτείται συνεχής παρακολούθηση και επιβεβαίωση των επενδυτικών επιλογών καθώς οι κίνδυνοι είναι ιδιαίτερα αυξημένοι. Είναι σκόπιμο πάντως να σημειωθεί ότι οι αγορές, ως συνήθως, προεξοφλούν σημαντικό μέρος των μελλοντικών προβλημάτων.
Ως πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, ποιες είναι οι προτεραιότητες που έχετε θέσει για το υπόλοιπο του 2022 αλλά και για το επόμενο έτος;
Η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών το 2022 επικεντρώνεται στην αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου όλων των κατηγοριών των μελών της. Ήδη έχουν υποβληθεί στις αρμόδιες αρχές προτάσεις για την θέσπιση των omnibus accounts των αμοιβαίων κεφαλαίων, πλαίσιο το οποίο υφίσταται σε όλες τις αγορές των χωρών της ΕΕ. Παράλληλα, συντονισμένοι με την κατεύθυνση που έχει δώσει η κυβέρνηση και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, συμβάλλουμε στην ενίσχυση του κανονιστικού πλαισίου της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, έχοντας ήδη καταθέσει τις προτάσεις μας σε σχέδιο νόμου για την αναβίωση του κλάδου των Εταιριών Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (ΑΕΕΧ), καθώς είναι πεποίθησή μας ότι μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη του ελληνικού χρηματιστηρίου. Προς την ίδια κατεύθυνση ενίσχυσης της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, αυτόν τον καιρό επεξεργαζόμαστε βελτίωση για την μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα του κλάδου των Εταιριών Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (ΑΕΕΑΠ). Το 2023 προβλέπεται να είναι έτος προκλήσεων προερχόμενες από την διεθνή συγκυρία, στις οποίες θα προστεθεί και εθνική παράμετρος με τις βουλευτικές εκλογές.
Ποια είναι η θέση σας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας; Πιστεύετε ότι απειλείται από το υψηλό δημόσιο χρέος ή άλλους παράγοντες;
Η θετική πορεία της Ελληνικής οικονομίας πιστοποιείται από τις εκτιμήσεις επίσημων φορέων και οίκων αξιολόγησης. Συγκεκριμένα για το 2022 αναμένεται ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης για το ΑΕΠ περίπου 5.5% ενώ και για το 2023 υπάρχουν αισιόδοξες ενδείξεις. Είναι γεγονός ότι η Ελληνική οικονομία χρειάζεται περισσότερες μεταρρυθμίσεις αλλά παράλληλα υπάρχει και ένα ευνοϊκό περιβάλλον. Αυτό οφείλεται αφενός στην θετική στάση των Ευρωπαίων εταίρων μας και αφετέρου στο “μαξιλάρι” ρευστότητας (πάνω από €30 δις) που επιτρέπουν την καλύτερη διαχείριση των δημοσιονομικών διακυμάνσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η μακρόχρονη ληκτότητα του Ελληνικού χρέους αλλά και το γεγονός ότι ο ρυθμός ανάπτυξης ξεπερνά το κόστος δανεισμού, μας δίνουν μία σχετική αισιοδοξία. Το κρίσιμο μέγεθος όπου οφείλουμε να εστιάσουμε είναι οι μελλοντικοί ρυθμοί ανάπτυξης που θα καθορίσουν και τον δείκτη χρέους προς ΑΕΠ. Σημαντικό ρόλο για αυτό θα παίξει η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Στη βάση αυτή –και εφόσον διατηρηθούν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης- στο επόμενο έτος είναι πιθανή η επιστροφή της Ελλάδας στην κατηγορία αξιόπιστων πιστοληπτικά κρατών (Investment Grade).
Ποια είναι η εικόνα σας από την τοποθέτηση ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα. Υπάρχει θετικό momentum για την ελληνική οικονομία;
Τα μηνύματα από τις επενδύσεις ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα είναι άκρως ενθαρρυντικά. Ήδη το πρώτο πεντάμηνο του 2022 οι ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθαν σε 3,5 δις ευρώ σε σχέση με 1,9 δις το ίδιο διάστημα του 2021. Η εξωστρέφεια της Ελληνικής οικονομίας αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι χώρες εκτός από την Ευρώπη όπως αρκετές από την Μέση Ανατολή και βεβαίως οι ΗΠΑ εκδηλώνουν έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον. Παραδοσιακά το επίκεντρο των επενδύσεων είναι ο τουρισμός και το real estate, αλλά πλέον και οι τομείς της ενέργειας, της τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνιών και των υπηρεσιών υγείας
και φαρμάκων γίνονται αντικείμενο επενδύσεων από ξένους κολοσσούς (Amazon, Cisco, JPM, Pfizer κοκ). Σταδιακά η Ελλάδα αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στην ευρύτερη
περιοχή της Νοτιανατολικής Ευρώπης για ένα πλήθος από οικονομικές δραστηριότητες και αυτό μόνο θετικό πρόσημο μπορεί να έχει. Εκτιμούμε ότι με κεντρικό άξονα
το Ταμείο Ανάκαμψης αυτός ο ενάρετος κύκλος θα συνεχιστεί μεσοπρόθεσμα.
Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής. Πώς αντιμετωπίζει ο κλάδος των επενδύσεων και της διαχείρισης κεφαλαίων αυτή την πρόκληση;
Οι παγκόσμιες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, οι κοινωνικές ανισότητες, η διαφθορά κα., έχουν οδηγήσει κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς να διατυπώσουν φιλόδοξα σχέδια και αντίστοιχα στόχους για την αντιμετώπισή τους, όπως οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Συμφωνία του Παρισιού. Ο κλάδος μας διαδραματίζει βασικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, με σκοπό να καταστεί βιώσιμη η οικονομία της ΕΕ. Τα μέλη της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, αναγνωρίζοντας τη σημασία των ουσιωδών περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με την εταιρική διακυβέρνηση θεμάτων, λαμβάνουν υπόψη τους σχετικούς κινδύνους βιωσιμότητας κατά τη διαδικασία έρευνας, ανάλυσης και λήψης των επενδυτικών αποφάσεών τους, ενισχύουν τη διαφάνεια, ενώ παράλληλα αναπτύσσουν επενδυτικά προϊόντα με περιβαλλοντικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Με βάση τα στοιχεία της Βάσης Δεδομένων της Ε.Θ.Ε. (στοιχεία 30.09.2022) τα Αμοιβαία Κεφάλαια που έχουν περιβαλλοντικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά ανέρχονται πλέον σε 36, με ενεργητικό που αντιστοιχεί στο 8,52% της συνολικής αγοράς Α/Κ. Εκτός από τη συμμόρφωση με το κανονιστικό πλαίσιο, ο κλάδος μας υιοθετεί αρχές και υποστηρίζει πρωτοβουλίες που προωθούν την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενδεικτικά, ο αριθμός των ελληνικών εταιρειών επενδύσεων που υποστηρίζει την πρωτοβουλία ΟΗΕ για τις Αρχές των Υπεύθυνων Επενδύσεων, PRI, είναι πλέον 10, αντιπροσωπεύοντας κεφάλαια πάνω από 15 δισ. ευρώ, ως ποσοστό 80% των συνολικών κεφαλαίων υπό διαχείριση. Παράλληλα, ο κλάδος μας παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις στα σημαντικά αυτά θέματα, προωθεί δράσεις επικοινωνίας, ενημέρωσης, συνεργασίας και συμμετέχει ενεργά στονδημόσιο διάλογο που διεξάγεται σε σχετικά με τη βιωσιμότητα θέματα.
Η οικονομική συγκυρία είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Τι θα προτείνατε σε έναν οικονομικό διευθυντή ως προς την αξιοποίηση των διαθέσιμων κεφαλαίων της εταιρείας του;
Η αύξηση των επιτοκίων έχει προκαλέσει σημαντική διόρθωση στις τιμές των risk assets φέτος, αλλά παράλληλα έχει δημιουργήσει ευκαιρίες που είχαμε να δούμε
εδώ και αρκετά χρόνια. Ένας οικονομικός διευθυντής πρέπει να έχει τη διορατικότητα να εντοπίσει αυτές τις ευκαιρίες και να τις εκμεταλλευτεί προς όφελος της εταιρείας του. Πιο συγκεκριμένα, αυτή τη στιγμή παρατηρείται ότι ναι μεν οι Κεντρικές Τράπεζες αυξάνουν επιτόκια, όμως τα επιτόκια καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών παραμένουν σε επίπεδα εξαιρετικά χαμηλά. Ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος λοιπόν για να αξιοποιηθούν τα διαθέσιμα κεφάλαια μιας εταιρείας στην τρέχουσα συγκυρία είναι να τοποθετηθούν σε αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς, τα οποία προσφέρουν τρία βασικά πλεονεκτήματα: μεγάλη ασφάλεια, υψηλή ρευστότητα και δυνατότητα επίτευξης αποδόσεων υψηλότερων από τις παραδοσιακές τραπεζικές καταθέσεις. Είναι δε αξιοσημείω το ότι όσο ανεβαίνουν τα επιτόκια, τόσο αποδοτικότερες θα καθίστανται τέτοιου είδους τοποθετήσεις. Είναι μια συζήτηση που έχω κάνει με αρκετούς επιχειρηματίες και οικονομικούς διευθυντές τις τελευταίες εβδομάδες και σας διαβεβαιώ ότι το ποσοστό ανταπόκρισης είναι ιδιαίτερα υψηλό.
Πηγή άρθρου: Finance Pro, Τεύχος 20, Οκτώβριος 2022